کنترل کیفیت و مقررات اجرای جوش فورجینگ
جوش فورجینگ میلگرد یکی از مهمترین و مقاومترین روشهای اتصال سر به سر میلگردها در سازههای بتنی به شمار میرود که نقش حیاتی در تضمین ایمنی، دوام و پایداری ساختمانها دارد. رعایت دقیق ضوابط فنی، استانداردهای ملی و بینالمللی و انجام کنترل کیفیت جامع در تمامی مراحل جوشکاری فورجینگ، کلید موفقیت در اجرای این فرآیند است.
شرکت سازه آزمون فولاد، به عنوان بنیانگذار تخصصی جوشکاری فورجینگ در ایران، با بهرهگیری از تیم فنی مجرب و تجهیزات کالیبره شده، اجرای این فرآیند را بر اساس جدیدترین استانداردهای جهانی و ملی ارائه میدهد. در این صفحه به بررسی کامل و تخصصی ضوابط و الزامات جوش فورجینگ میلگرد، مراحل کنترل کیفیت، صلاحیت مجریان و نکات ایمنی میپردازیم.
الزامات فنی و مقررات اجرایی جوش فورجینگ میلگرد
اجرای جوش فورجینگ باید مطابق با آخرین ویرایش مبحث 9 مقررات ملی ساختمان (۱۳۹۹) و استانداردهای ملی ایران شماره 3132 و 1-21056 باشد. علاوه بر این، طراحی اتصالات و کنترل کیفی باید با مراجع مرتبط مانند مبحث 10 مقررات ملی ساختمان همخوانی داشته باشد. رعایت این مقررات، تضمین کننده خواص مکانیکی و ایمنی وصلههای جوشکاری است.
شرایط اجرای صحیح جوش فورجینگ میلگرد
- استفاده از مواد با کیفیت: فقط میلگردهای تمیز، بدون زنگزدگی و بدون پوشش اپوکسی با حداقل مقاومت مشخصه (S300 یا S400) مجاز به استفاده هستند.
- دستگاههای فورجینگ کالیبره شده: استفاده از دستگاههای دارای گواهینامه کالیبراسیون معتبر با تجهیزات بهروز و تایید شده توسط مراجع ذیصلاح.
- پیشگرمایش کنترل شده: کنترل دقیق دما، فشار و زمان اجرای جوش مطابق دستورالعمل مبحث 9.
- رعایت تناوب وصلهها: حداکثر ۵۰ درصد میلگردها در هر مقطع مجاز به وصله شدن است و باید به صورت یک در میان اجرا شود.
- فاصله مناسب از نواحی بحرانی و زلزلهخیز: وصلهها نباید در نزدیکی اتصال تیر به ستون یا سایر نواحی با تمرکز نیروهای زلزله اجرا شوند؛ حداقل فاصله مجاز، دو برابر ارتفاع مقطع است.
مراحل کنترل کیفیت جوش فورجینگ
پیش از جوشکاری
- بازبینی و تایید تجهیزات و دستگاههای فورجینگ
- اطمینان از صلاحیت اپراتور بر اساس گواهینامههای فنی و حرفهای
- تهیه و تصویب دستورالعمل جوشکاری پروژه توسط تیم فنی
حین اجرای جوش
- نظارت دقیق بر دما، فشار و سایر پارامترهای جوش توسط ناظر فنی
- کنترل سرعت وزش باد، دمای محیط (حداقل ۵ درجه سانتیگراد) و شرایط محیطی مناسب
- جلوگیری از هرگونه قطع ناگهانی شعله یا برق و در صورت بروز، اجرای مجدد جوش
پس از جوشکاری
- انجام تستهای غیرمخرب (NDT) شامل تست التراسونیک با دستگاههای دارای گواهی کالیبراسیون
- آزمونهای مخرب شامل تست خمش ۹۰ درجه و تست کشش میلگردهای وصله شده طبق استاندارد ملی ایران و استانداردهای بینالمللی (مانند JIS ژاپن)
- ارزیابی کامل جوش از نظر ظاهری، هندسی و مکانیکی مطابق استانداردهای مربوطه
آزمایشگاه و تاییدیههای کنترل کیفیت جوش فورجینگ
- آزمایشگاههای تخصصی ما، مطابق با استانداردهای ملی و بینالمللی، نمونههای میلگرد وصله شده را در مراحل مختلف پروژه مورد آزمایش قرار میدهند.
- در آزمون خمش، باید اطمینان حاصل شود که جوش در اثر خمش دچار ترک یا شکستگی نشده است.
- در آزمون کشش، مقاومت اتصال باید حداقل 1.25 برابر تنش تسلیم مشخصه میلگرد باشد.
- کلیه تاییدیهها مستند و به نام اپراتور و دستگاه ثبت میشوند.
صلاحیت مجریان عملیات جوش فورجینگ
- اپراتور جوشکار: باید دارای گواهی معتبر آموزش اپراتوری از مراکز فنی و حرفهای و عضویت در انجمن صنفی جوشکاران فورجینگ باشد.
- دستگاهها و تجهیزات: میبایست دارای گواهی کالیبراسیون از شرکتهای بازرسی معتبر باشند.
- ایمنی در کارگاه: کلیه تجهیزات حفاظت فردی اپراتور و تیم جوشکاری باید فراهم و استفاده شود.
- قرارداد رسمی و شفاف: تمام مراحل اجرا بر اساس قراردادهای استاندارد و با مستندات کامل انجام میپذیرد.
اهمیت رعایت مقررات مبحث 9 در جوش فورجینگ میلگرد
مطابق مبحث 9 مقررات ملی ساختمان:
- مقاومت اتصال باید حداقل 1.25 برابر تنش تسلیم میلگرد باشد.
- بیش از ۵۰ درصد میلگردهای هر مقطع نباید به صورت همزمان فورجینگ شوند.
- فاصله مجاز بین وصلهها باید رعایت گردد (معمولاً ۷۵۰ میلیمتر در اعضای کششی).
- وصلهها نباید در نواحی حساس انتقال نیرو مانند اتصال تیر به ستون نزدیک به هم باشند.
سوالات متداول درباره جوش فورجینگ میلگرد
- ضوابط اصلی جوش فورجینگ چیست؟
- بر اساس استاندارد ACI 318، استاندارد ملی ایران 1791 و مبحث 9 مقررات ملی ساختمان.
- آیا نوع میلگرد در جوش فورجینگ اهمیت دارد؟
- بله، فقط میلگردهای تمیز، بدون زنگ و بدون پوشش اپوکسی مجاز هستند.
- چه تستهایی پس از اجرای جوش لازم است؟
- آزمونهای غیرمخرب (NDT) و آزمونهای مخرب خمش و کشش.
- حداکثر درصد وصله در یک مقطع چقدر است؟
- حداکثر ۵۰ درصد به صورت تناوبی (یک در میان).
- آیا پیشگرمایش در جوش فورجینگ ضروری است؟
- بله، کنترل دقیق دما و زمان طبق استاندارد الزامی است.
منبع : سایت شرکت سازه آزمون فولاد
طراحی سایت : ایران طراح